A rapazada dos concellos de Salvaterra e as Neves aprenderon hoxe como se desenvolve a pesca tradicional da lamprea e achegáronse á práctica da transhumancia,  dúas mostras de traballos artesanais que aínda sobreviven nos concellos da raia. Escoitaron a importancia de conservar o idioma, nalgúns casos en risco de desaparecer como a variedade dialectal do ‘goianés’ e coñeceron particularidades musicais como as treboadas. Todos eles Tesouros Humanos Vivos do Miño.

Da man de Polo Correo do Vento, o alumnado de ambos os dous colexios coñeceu dun xeito lúdico e divertido estes aspectos do noso patrimonio inmaterial. Uns contacontos que están a percorrer diferentes centros educativos dentro da iniciativa ‘Tesouros Humanos Vivos’ da Deputación, a través do departamento de Cooperación Transfronteiriza de Uxío Benítez.

Os nenos e nenas do colexio Infante Felipe e o CEIP Marquesa Pazo da Mercé asistiron hoxe aos contacontos da Deputación dos Salvaterra e As Neves coñecen os `Tesouros Humanos Vivos´ do Miño

As historias de Enrique Mauricio chegan ao alumnado cargadas de ritmo coa música en directo do ukeleñe de Antón Ké. A continuación o ilustrador Carlos Taboada anima á rapazada a participar elaborando os seus propios debuxos e ilustracións que pasarán a decorar o centro educativo.

O obxectivo da actividade – que se desenvolveu, como non podía ser doutro xeito, respectando as medidas sanitarias impostas polo coronavirus- é poñer en valor as biografías homenaxeadas dentro do proxecto de recuperación da memoria galego-portuguesa e afondar na idea do río Miño como unión de cultura, cunha proposta na que os nenos e nenas interaccionan co conto e co debuxo.

Escoitaron da man de Polo Correo do Vento que son as pesqueiras, as variedades dialectais da raia ou as músicas e os traballos tradicionais

A iniciativa, que xa pasou polos colexios Manuel Sieiro de Crecente, o Colexio Padres Somascos da Guarda e o CPI Manuel Suárez Marquier de O Rosal rematará este primeiro ciclo de actuacións nos centros educativos de Tomiño e Tui. Trátase dunha actividade enmarcada no proxecto Tesouros Humanos Vivos do proxecto SmartMinho que desenvolve a Deputación de Pontevedra co cofinanciamento do 75 % do Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional que busca documentar o noso patrimonio inmaterial e a súa posta en valor, así como a súa transmisión ás novas xeracións evitando así a súa desaparición.

Técnicas de pesca tradicional en torno á lamprea, características dos traballos artesanais, as variedades dialectais únicas na zona,os contos e lendas e mesmo as particularidades musicais, como as treboadas, que desde tempos inmemoriais se transmitían de xeración en xeración nos territorios transfronteirizos… foron hoxe protagonistas dos contacontos da Deputación, a través do departamento de Cooperación Transfronteiriza de Uxío Benítez, levou ao colexio Manuel Sieiro de Crecente grazas ao programa ‘Tesouros Humanos Vivos’.

Os nenos e nenas do colexio Manuel Sieiro aprenderon hoxe con ‘Polo Correo do Vento’ técnicas de pesca da lamprea, traballos e músicas tradicionais e variedades dialectais da raia

A actividade foi desenvolvida por Polo Correo do Vento, a través das historias de Enrique Mauricio e os debuxos de Carlos Taboada, que fixeron gozar desta experiencia de contacontos ilustrados a 40 nenos e nenas de entre 6 e 11 anos coa compaña da música en directo de Antón Rey.

A rapazada, ademais de escoitar atentamente os relatos, participou activamente elaborando os seus propios debuxos e ilustracións que pasarán a decorar o centro educativo.

O programa destes contacontos da deputación está enmarcado dentro da iniciativa Tesouros humanos vivos un traballo de recuperación da memoria cultural galego-portuguesa no territorio do val do río Miño e busca dar a coñecer entre os máis novos, dun xeito lúdico e divertido, os saberes existentes a ambas beiras do río.

A actividade chegará tamén ao alumnado de A Guarda, O Rosal, As Neves, Salvaterra, Tomiño e Tui

O obxectivo da actividade – que se desenvolveu, como non podía ser doutro xeito, respectando as medidas sanitarias impostas polo coronavirus- é poñer en valor as biografías homenaxeadas e afondar na idea do río Miño como unión de cultura, cunha proposta na que os nenos e nenas interaccionan co conto e co debuxo.

A iniciativa continuará e que este mércores o seu percorrido no Colexio Padres Somascos da Guarda e no CPI Manuel Suárez Marquier de O Rosal. Na vindeira semana a actividade chegará aos colexios de As Neves, Salvaterra, Tomiño e Tui.

Trátase dunha actividade enmarcada no proxecto Tesouros Humanos Vivos do proxecto SmartMinho que desenvolve a Deputación de Pontevedra co cofinanciamento do 75 % do Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional que busca documentar o noso patrimonio inmaterial e a súa posta en valor, así como a súa transmisión ás novas xeracións evitando así a súa desaparición.

A Deputación de Pontevedra, a través do departamento de Cooperación Transfronteiriza dirixido por Uxío Benítez, comezará a vindeira semana un programa contacontos sobre os ‘Tesouros humanos vivos’ do Miño dirixido ás escolas da raia. Alumnado de entre 6 e 11 anos de Arbo, Crecente, A Guarda, O Rosal, As Neves, Salvaterra, Tomiño e Tui gozará de varios espectáculos infantís ao abeiro da iniciativa de recuperación do patrimonio no marco do programa Smart Miño.

O CEIP Antonio Carpintero de Arbo e o Manuel Sieiro de Crecente acollerán o martes 26 a primeira das actividade de contacontos realizadas por Polo Correo do Vento. O mércores continuará o itinerario no Colexio Padres Somascos da Guarda e no CPI Manuel Suárez Marquier de O Rosal, e na vindeira semana a actividade chegará aos colexios de As Neves, Salvaterra, Tomiño e Tui.

O programa de contacontos está enmarcado dentro da iniciativa ‘Tesouros humanos vivos’, un traballo de recuperación e posta en valor da memoria cultural galego-portuguesa no territorio do val do río Miño que busca dar a coñecer entre a rapazada, dun xeito lúdico e divertido, os saberes existentes a ambas beiras do río.

Segundo asegura o deputado de Cooperación Transfronteiriza Uxío Benítez, os contacontos buscan chegar á cativada miñota e aumentar os seus coñecementos sobre a cultura e patrimonio da zona, xa que a identidade que antes se transmitía de pais a fillos está agora en perigo por falta de relevo xeracional e tamén pola forma de vida actual. “Non podemos permitir que todo ese patrimonio intanxible se perda. Hai que facer pormanter ese saber nas familias e tamén nas escolas”, subliñou.

Alumnado de entre 6 e 11 anos de Arbo, Crecente, A Guarda, O Rosal, As Neves, Salvaterra, Tomiño e Tui gozará dos contacontos grazas á iniciativa de recuperación do patrimonio do Smart Miño

Coñecementos como as técnicas de pesca tradicional, os traballos artesanais, os contos e lendas e mesmo as variedades dialectais que desde tempos inmemoriais se transmitían de xeración en xeración, serán algúns dos asuntos que se aborden nestes contacontos ilustrados.

O colectivo Polo Correo do Vento será o encargado de realizar esta actividade mesturando a narración oral e a ilustración. Enrique Mauricio relatará distintas biografías dos Tesouros Humanos centrándose no lugar no que se realiza o contacontos ao tempo que Carlos Taboada realiza un mural relacionado coa historia.

O obxectivo da actividade é poñer en valor as biografías homenaxeadas e afondar na idea do río Miño como unión de cultura, cunha proposta na que os nenos e nenas interaccionan co conto e co debuxo.

Esta iniciativa estaba previsto que se desenvolveseno curso pasado, sendo finalmente adiada debido a suspensión das clases por mor da pandemia da Covid-19. Retómanse agora estas actividades que se realizarán nas escolas na última semana de  xaneiro e primeira de febreiro, respectando as medidas sanitarias impostas polo coronavirus. Estaba previsto ademais que os contacontos se achegaran a diferentes localidades portuguesas da raia, quedando pendente a súa realización para próximas datas.

Trátase dunha actividade enmarcada no proxecto Tesouros Humanos Vivos do proxecto SmartMinho que desenvolve a Deputación de Pontevedra co cofinanciamento do 75 % do Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional que busca documentar o noso patrimonio inmaterial e a súa posta en valor, así como a súa transmisión ás novas xeracións evitando así a súa desaparición.Para iso realizouse un traballo de campo de máis dun ano xunto coa asociación Ponte… nas Ondas! que entrevistou ao redor de 15 persoas do territorio miñoto galego portugués, a maioría delas de máis de 70 anos, e nun dos casos chegando ata os 99. As entrevistas foron gravadas e documentadas e estarán á disposición de todo o mundo no canal de youtube do smartminho así como nas diferentes redes sociais do proxecto para  garantir a súa divulgación e transmisión.

Na mesma liña está prevista a edición dun libro infantil neste primeiro trimestre do ano para promover este coñecemento.

As xornadas sobre “Políticas e instrumentos para o desenvolvemento do Río Miño Transfronteirizo” organizadas pola Deputación de Pontevedra e o AECT Rio Minho, en colaboración coa Universidade de Santiago de Compostela, continuaron en Tomiño cun encontro de todas as eurocidades da raia ibérica nunha palestra moderada polo director do AECT Galicia – Norte de Portugal, Xosé Lago.

A cita permitiu coñecer de primeira man os traballos desenvoltos polas seis entidades europeas da fronteira entre España e Portugal e compartir experiencias ao respecto dos similares retos que todas elas afrontan.

A cita tivo lugar na segunda sesión das xornadas sobre Políticas e instrumentos para o desenvolvemento do Río Miño

A encargada de abrir a mesa foi a presidenta da Eurociudade do Guadiana e alcaldesa de Ayamonte, Natalia Santos, un caso moi similar ao do Río Miño xa que agrupa a tres cidades “unidas por un río”. A continuación foi a quenda do alcalde de Badajoz, Francisco Javier Fragoso, en representación da Eurocidade Badajoz-Elvas-Campomayor, un exemplo de que “se sumamos e agregamos, somos moito máis fortes” explicou o estremeño, que fixo fincapé na necesidade de “rachar coa mentalidade actual” de separar e “rachar coas fronteiras”.

Seguidamente,
as catro eurocidades galego portuguesas, a da raia seca de Chavés-Verín,
representada polo seu secretario executivo Pablo Rivera, e as tres do Río Miño,
coa  alcaldesa de Tomiño, Sandra
González, o alcalde de Tui, Enrique Cabaleiro e o vicepresidente da Câmara
Municipal de Monçao, João Oliveira, presentaron os seus diferentes proxectos.

A Cooperación Europea no mundo

A xornada tamén recolleu os relatorios dos especialistas en cooperación territorial, Martín Guillermo, secretario xeral da Asociación de Rexións Fronteirizas Europeas (ARFE – AEBR) e o coordinador da AEBR Gobal Initiative, José María Cruz, que deron a coñecer varios casos exitosos de cooperación transfronteiriza dentro e fóra da Unión Europea.

Guillermo lembrou que “non hai nada mellor para demostrar que algúns países se equivocan pechando as súas fronteiras que ensinar o que conseguen aqueles que as abren” e citou varios exemplos positivos de cooperación no ámbito da saúde como o do hospital de Badajoz, compartido co municipio portugués de Elvas ou o famoso caso do Hospital de Cerdanya, en Girona, o primeiro netamente transfronteirizo de Europa.

Pola súa
banda, o coordinador da AEBR Global Initiative, José María Cruz, relatou varios
casos de cooperación transfroteiriza en Latinoamérica, un territorio onde “a
pesar de que non existe unha visión continental panamericana da cooperación
transfronteiriza, xa se teñen creado moitos proxectos interesantes dos que
tamén podemos aprender, e nos que vemos que atopamos os mesmos problemas que
nas fronteiras europeas, pero máis agudos, atopando por exemplo algunhas
situacións de pobreza extrema nas zonas periféricas dos países, unha crecente
tensión ou problemas na xestión e explotación de recursos naturais
fronteirizos”.

Entre os
casos latinoamericanos, Cruz quixo destacar, “polas semellanzas que pode ter co
caso do Río Miño” o proxecto do Tramo medio do río Uruguai, entre Arxentina,
Uruguai e Brasil, un dos máis coñecidos do continente polos seus resultados.

No encontro, liderado polo AECT Rio
Minho, analizarase o  próximo marco financeiro
europeo con representantes do Ministerio de Economía e Facenda, Consellería de
Facenda, CCDR-N e Asociación de Rexións Fronteirizas Europeas

Na segunda xornada celebrarase un foro
con todas as eurocidades da fronteira ibérica para intercambiar experiencias

Os días 18 e 19 de novembro a Deputación de Pontevedra reunirá en Tomiño a administracións públicas estatais e rexionais de España e Portugal, especialistas en financiamento europeo e representantes das entidades locais do territorio miñoto, para estudar o futuro financiamento da estratexia Río Miño Transfronteirizo 2030, con vistas ao novo marco financieiro europeo.

Será nunhas xornadas organizadas conxuntamente pola institución provincial e o Grupo Ante da Universidade de Santiago de Compostela, segundo anunciou o director do AECT Rio Minho, Uxío Benítez.

Á cita en
Tomiño acudirán destacados expertos en financiamento europeo como o secretario xeral da Asociación de Rexións Fronteirizas Europeas (ARFE),
Martín Guillermo; o coordinador da ARFE Global Initiative, José María Cruz; o
consultor para a Dirección Xeral de Política Rexional e Urbana da Comisión
Europea (DG Regio), Jonatan Paton; representantes do Ministerio de Hacienda e da Consellería de
Facenda da Xunta de Galicia; da Comisión de Coordinación de Desenvolvemento
Rexional do Norte de Portugal e da AECT Galicia – Norte de Portugal.

Tamén estarán en Tomiño os principais actores locais do territorio, as tres eurocidades do Miño (Tui – Valença, Tomiño – Cerveira e Salvaterra – Monçao) e as alcaldías e cámaras municipais transfronteirizas, liderados polo AECT Rio Minho, para estudar conxuntamente os mecanismos de financiamento das accións incluídas dentro do documento estratéxico galego portugués.

ITI Río Miño

Segundo
explica Benítez, o encontro servirá para afondar na proposta de formulación “dun
innovador mecanismo da Unión Europea pouco coñecido en Galiza pero xa
implementado con éxito noutros territorios como é o Investimento Territorial
Integrado (ITI)” que, segundo apuntou o deputado, “será  o instrumento axeitado para a financiar o
Plano de Acción da Estratexia Río Miño Transfronteirizo 2030, dado o seu carácter
de integración nun mesmo programa dos diferentes instrumentos de financiamento,
tanto europeo, como estatal e rexional. “Un ITI transfronterizo permitiría
empregar de xeito máis eficaz os fondos para o desenvolvemento territorial”, engadiu
Benítez.

Precisamente,
para “coñecer o funcionamento dos ITI e as súas posibilidades convidamos a
participar nas xornadas ao único exemplo de ITI transfronteirizo da Unión
Europea”, explicou Benítez, “o italoesloveno de de Gorizia/Nova
Gorica/ Sempeter-Vrtojba, ademais doutros exemplos como o ITI portugués do Alto
Minho e os implementados en Aragón, Andalucía e Castilla la Mancha, xa no
ámbito español.”

As xornadas
continuarán o martes 19 cunha reunión de todos os representantes as eurocidades
da fronteira ibérica para o intercambio de experiencias e boas prácticas na que
participarán entre outros a alcaldesa de Ayamonte, Natalia Santos (Eurociudad
del Guadiana); o rexedor de Badajoz, Francisco Javier Fragoso (Eurociudad de
Badajoz – Elvas); o alcalde de Tui, Enrique Cabaleiro (Eurocidade Tui – Valença);
a alcaldesa de Tomiño, Sandra González (Eurocidade Tomiño – Cerveira), e o
secretario executivo da Eurocidade Chaves Verín, Pablo Búa.

As xornadas están abertas á participación pública mediante inscrición a través da páxina web www.smartminho.eu/aect/xornadas/ onde tamén se pode consultar e descargar o programa completo e actualizado do encontro.

Tras a
aprobación da Estratexia Río Miño Transfronteirizo 2030 no Consello Consultivo
celebrado en Valença o pasado mes de abril, o documento foi presentado ante as
máximas instancias do goberno español e portugués, presentada no 9º Encontro
Anual da Plataforma de AECTs de Palma de Mallorca e ante a DGRegio en Bruxelas
durante a Semana Europea das Rexións e das Cidades, cunha positiva recepción
por parte de todas as entidades cara este traballo estratéxico na que a
Deputación de Pontevedra leva traballando dende o ano 2017.

Uxío Benítez salientou “a importancia de traballar de xeito conxunto para ofrecermos un produto máis completo e mostrar ao mundo todo o que temos de bo no noso territorio”

O director do AECT Rio Minho, Uxío Benítez, participou na inauguración da I Xornada de Gastronomía do Rio Minho, celebrada en Caminha, nun acto no que estivo acompañado polo director da Fundación CEER, Valerià Paül; a concelleira de Festas da Guarda, Elena Baz; e o presidente da Câmara Municipal de Caminha, Miguel Alves.

Benítez aproveitou a ocasión para amosar a súa satisfacción polo éxito do Congreso Turístico que tivo lugar na Guarda e co que se abría este I Encontro de Gastronomía e Turismo do Rio Minho e anunciar “a creación dun foro estable que reúna ás empresas do sector turístico e da gastronomía, e do que tamén formen parte os axentes públicos que estamos traballando día a día polo sector, para que deste modo poidamos camiñar de forma conxunta e coordenada, e cunha estratexia común para impulsar esta marca Rio Minho que ten tanto que ofrecer ao mundo”.

O director do AECT Rio Minho salientou que eventos como este I Encontro de Ecoturismo e Gastronomía son unha oportunidade para “mostrar ao mundo todo o que temos de bo no noso territorio”, e reiterou que “ao facelo xuntos e xuntas ofreceremos un produto máis completo”. Benítez apuntou que esta era a primeira vez que se realizaba un foro deste tipo con representantes institucionais dunha e outra beira do Miño pero “que con seguridade non sería último”. Ademais, fixo fincapé na importancia da presenza e participación no evento de empresas do sector privado como ocorreu na xornada de onte e na de hoxe “que son as que traballan día a día polo noso turismo”.

“É necesario que se continúe facendo este tipo de accións e deseñar un camiño cunha estratexia común para ser máis eficientes e competitivos co obxectivo final de atraer máis visitantes”, apuntou.

Proxecto Visit Rio Minho

O deputado lembrou que o I Encontro de Gastronomía e Turismo do Rio Minho é unha iniciativa que forma parte do proxecto de Cooperación europea Visit Rio Minho, cofinanciado ao 75 % polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional, “orientado á promoción e preservación do territorio, e que ten por obxectivo “atraer visitantes a esta rexión con accións que xa se están executando nunha e outra beira e coa creación da marca Rio Minho, que temos hoxe aquí”.

Ao longo da xornada tiveron lugar diferentes actividades relacionadas coa gastronomía e a industria vitivinícola. Tras un debate con expertos e expertas de diferentes ámbitos académicos e profesionais o chef Alberto González do restaurante Silabario de Vigo ofreceu un showcooking con produtos do territorio. Xa pola tarde foi a quenda para as degustacións e catas de viños, cervexas e lamprea e microcharlas que ofreceron unha visión completa da gastronomía a través da antropoloxía, a historia e as actividades no territorio.

Benítez falou sobre o AECT Rio Minho e a importancia dos agrupamentos europeos na cooperación transfronteiriza e cohesión territorial europea

O director do AECT Rio Minho, Uxío Benítez, ofreceu unha charla no instituto do IES Valle Inclán como parte das actividades desenvolvidas polo proxecto “Escola Embaixadora Júnior do Parlamento Europeo (EEPE)” do que forma parte o centro educativo. Alumnado e docentes puideron coñecer de primeira man que é un Agrupamento Europeo de Cooperación Territorial, cales son as súas funcións e importancia dentro das políticas de cohesión territorial da Unión Europea.

Así mesmo, Benítez falou sobre o caso particular do AECT Rio Minho, constituído formalmente o 24 de abril de 2018 e formado pola Deputación Pontevedra e a Comunidade Intermunicipal do Alto Minho. A súa creación foi impulsada a través do proxecto Smart Minho, do que pasou posteriormente a formar parte como entidade socia.

Smart Minho é tamén un  proxecto de cooperación europea cofinanciado ao 75% polo Fondo de Europeo de Desenvolvemento Rexional.

Grazas a esta iniciativa do
AECT Río Miño o festival crece con catro concertos nas eurocidades Tomiño –
Cerveira e Tui – Valença

A organización europea destinou un total de 15.000 euros para a dinamización desta experiencia cultural, como parte da acción 2 do proxecto Smart Minho

A
VII edición do IKFEM 2019, festival de música de teclado da Eurocidade Tui –
Valença, terá como preámbulo os ‘Concertos no Río Miño, unha iniciativa do AECT
Rio Minho a través do proxecto Smart Minho, que completará o programa do
festival con catro actuacións de artistas de Galiza e Portugal. Os concertos
terán lugar en enclaves senlleiros das eurocidades Tui – Valença e Tomiño –
Cerveira e ofrecerá un cartel con propostas para todos os públicos.

`IKFEM
-Concertos no Rio Miño’ será unha extensión do propio evento e celebrarase do
14 ao 16 de xullo nos concellos de Tomiño, Vila Nova de Cerveira, Tui e
Valença. O público poderá gozar dunha programación variada en estilos musicais,
con artistas de altísima calidade de Galicia e Portugal, e con propostas dirixidas
a todo tipo de públicos. Os espazos dos concertos serán emprazamentos
exteriores na contorna do Rio Miño: Centro Interfederado, do club de remo de
Tui; a fortaleza de Valença con vistas ao Rio Minho; os xardíns do Aquamuseu de
Cerveira, e o Espazo Fortaleza de Tomiño.

A
colaboración do AECT Rio Minho co IKFEM para esta actividade ascende a un total
de 15.000 euros. Esta axuda está enmarcada na actividade 2 do proxecto de cooperación
europea Smart Minho, destinada á dinamización de experiencias culturais
conxuntas entre as dúas marxes do río.

O
pasado mes de maio, o agrupamento xa colaborou co Encontro de Tocadores `Entre
Margens’, cunha financiación similar destinada á programación artística. Grazas
a esa achega de 15.000 euros,  ‘Entre
Margens’ viu consolidada a súa oferta musical e incluíu por primeira vez ao
concello da Guarda dentro da súa programación.

Concertos no Río Minho

O
programa dos Concertos no Río Minho, patrocinado polo AECT, inclúe os seguintes
concertos:

O domingo 14 en Tomiño, no espazo Fortaleza, ás 21.30
horas (hora galega), haberá un concerto de Mini Mozart, destinado ao público
infantil. As aventuras de Mozart e da súa irmá María Anna marcan o percorrido
pola música do xenio austríaco.

Ese mesmo día, na veciña Cerveira, nos Jardins do
Aquamuseu do Rio Minho  ás 23.oo (hora galega),
os músicos Susana Seivane, Abe Rábade e Víctor Prieto presentarán a súa
colaboración conxunta que leva por nome “Voar a seis mans”. Mesturaranse
composicións orixinais dos tres autores, música tradicional galega e
adaptacións de tres grandes autores suramericanos: Tom Jobim, Astor Piazzolla e
Egberto Gismonti.

O luns 15 de xullo, no Centro Interfederado (Club de
Remo) de Tui, ás 21.oo horas (hora galega), actuará o galego Davide Salvado co
seu espectáculo “Amarelo”, no que reinterpreta a xeito contemporáneo cancións
tradicionais galegas e doutras partes do mundo.

Xa o martes 16, en 
Valença do Minho, no Largo Visconde Guarativa (Fortaleza) ás 21.00 (hora
galega) será o Mineus Dúo quen mesturará as músicas de ambas as dúas beiras do
río Miño, co programa que leva por título: “Atravessando o Minho: canções da
Galiza e Portugal”. O tenor Jorge Prego, xunto con Miguel Campinho ao piano,
farán un percorrido musical polo Portugal e a Galicia dos últimos 200 anos a
través da canción lírica, como exemplo da cultura transfronteiriza do
territorio.

Smart Minho

Xunto
co AETC Rio Minho, son socios do proxecto europeo de cooperación
transfronteiriza Smart Minho, a Deputación de Pontevedra, a CIM Alto Minho e a
Fundación Centro de Estudios Euro Rexionais Galiza – Norte de Portugal. Smart
Minho está está cofinanciado ao 75% polo Fondo Europeo de Desenvolvemento
Rexional (FEDER) a través do Programa Interreg V-A España-Portugal (POCTEP)
2014-2020 e conta cun orzamento total de 942.022,47 euros.

A convocatoria está dirixida a todas as persoas e colectivos interesados da contorna, especialmente asociacións de veciñanza, ecoloxismo, comercio, consumo, centros educativos e mobilidade reducida

Así mesmo, ponse a disposición unha enquisa online

O plan de mobilidade sustentable do río Miño Transfronteirizo, unha das principais accións do proxecto europeo Smart Minho, liderado pola Deputación de Pontevedra, organiza este xoves 21 de febreiro en As Neves un obradoiro de participación cidadá, dirixido a persoas e colectivos interesados da zona interior da fronteira, no que se recollerán propostas e suxestións e analizarán as problemáticas relacionadas coa mobilidade na zona transfronteiriza.

O obradoiro, que terá unha duración aproximada de unha hora e media, celebrarase na Casa da Xuventude de As Neves, situada na rúa Entrecines 10, ás 19:30 horas. A convocatoria está dirixida a colectivos, entidades e persoas interesadas dos municipios galegos e portugueses da contorna, especialmente ás asociacións de veciñanza, ecoloxismo, comercio, consumo, centros educativos, diversidade funcional e colectivos con mobilidade reducida.

As persoas interesadas que non poidan asistir ao obradoiro poderán participar igualmente cubrindo de xeito sinxelo unha enquisa online no enderezo web: www.plandemobilidade.com/minho.

Neste primeiro encontro analizarase a mobilidade nos municipios de A Cañiza, Arbo, Arcos de Valdevez, As Neves, Crecente, Covelo, Melgaço, Monçao, Mondariz, Mondariz Balneario, Ponteareas, Salvaterra e Ponte da Barca. O vindeiro 28 de febreiro en Valença, celebrarase un segundo obradoiro dirixido aos restantes municipios que conforman o territorio transfronteirizo.

Modelo de mobilidade e accesibilidade

O PMST é unha das principais accións do proxecto de cooperación transfronteiriza Smart Minho, que busca planificar un  modelo de mobilidade  e accesibilidade, entre as eurocidades do Minho, orientado á mellora da calidade de vida das persoas, a seguridade vial e respectuoso co medio ambiente. Para tal finalidade, é imprescindible contar coa participación de todas as institucións e axentes implicados no territorio para poder compartir opinións e suxestións sobre mobilidade neste espazo compartido.

O estudo abrangue máis de 3.300 km2 de territorio, inclúe a 26 municipios galegos e portugueses, e a unha poboación de ao redor de 376.000. Unha vez recompilada e analizada toda a información obtida a través das enquisas e obradoiros, poderanse extraer as primeiras conclusións e establecer unha visión global do conxunto da mobilidade na área do río Miño transfronteirizo, cunha proposta de accións piloto lista para desenvolver no inmediato.

O plan de mobilidade sustentable do río Miño transfronteirizo enmárcase dentro do proxecto Smart Minho a través do Programa Operativo de Cooperación Transfronteiriza España-Portugal 2014-2020 (INTERREG V-A) e está cofinanciado ao 75 % por fondos FEDER, cun orzamento total de 942.022,47 euros.

🔊 Pulsa para escoitar

O traballo realizarase en colaboración coa Asociación Cultural e Pedagóxica Ponte… Nas Ondas, consultora acreditada pola UNESCO, con 20 anos de experiencia

A Deputación de Pontevedra, a través do proxecto Smart Minho, vén de poñer en marcha a iniciativa ‘O Miño: un río de tesouros’, un traballo de recuperación da memoria cultural galego- portuguesa no territorio do val do río Miño. A acción ten por obxectivo poñer en valor o patrimonio inmaterial transfronteirizo, así como garantir a súa transmisión ás novas xeracións. O estudo realizarase en colaboración coa Asociación Cultural e Pedagóxica Ponte… nas Ondas!, unha das 176 entidades acreditadas en todo o mundo pola UNESCO como consultora, a única en Galiza, con máis de 20 anos de experiencia no estudo do patrimonio inmaterial transfronteirizo.

A pesar da fronteira política que durante séculos separou ao Val do Miño en dous estados, a poboación do territorio seguiu compartindo unha cultura común que se transmitiu de forma oral, xeración tras xeración ata os nosos días, e que constitúe parte da identidade propia deste territorio. Algúns destes coñecementos e sabedorías atópanse a día de hoxe en perigo de desaparecer e seguen vivos unicamente a través de persoas, normalmente de avanzada idade, que son capaces de recordalos e recrealos e por esta razón supoñen un referente para a comunidade, os chamados ‘tesouros humanos vivos’.

O traballo de campo consistirá precisamente en entrevistas persoais con cada un dos tesouros humanos vivos identificados. Dos arredor de 15 casos que serán estudados, a maioría deles supera os 70 anos, nun dos casos chegando ata os 99, e cada un deles conta con coñecementos pertencentes a un ámbito diferente do patrimonio inmaterial. O proxecto inclúe, así mesmo, a creación dunha base de datos que recompile toda esta información e a realización dun documental, que achegue dunha forma máis visual este traballo ás persoas máis novas e á poboación en xeral.

O patrimonio inmaterial galego – portugués

O patrimonio cultural inmaterial galego-portugués comprende principalmente cinco ámbitos: as tradicións e expresións orais, como serían os contos, as lendas, as cantigas ou as regueifas;  as artes do espectáculo que inclúen por exemplo a danza, a música ou as marionetas; os usos sociais, rituais e actos festivos, que fai referencia  a cuestións tan diversas como as romarías, as máscaras tradicionais, os ranchos de reis, os maios ou os deportes tradicionais; os coñecementos relacionados coa natureza e o universo, onde encaixaría a medicina natural ou a gastronomía; e as técnicas artesanais tradicionais, no que se inclúen as artes pesqueiras ou a olería entre moitas outras.

A Asociación Cultural e Pedagóxica Ponte… nas Ondas! desenvolve dende 2009 a súa actividade de recuperación da cultural inmaterial a través do recoñecemento de ‘tesouros humanos vivos’ en todo o territorio transfronteirizo, realizando este labor de xeito ininterrompido dende a súa fundación. O seu traballo de recuperación do patrimonio inmaterial a través desta metodoloxía establecida pola UNESCO foi premiada en varias ocasión por entidades nacionais e internacionais.

Smart Minho é un proxecto da Deputación de Pontevedra, a CIM Alto Minho, a Fundación Centro de Estudos Eurorrexionais e a Agrupación Europea de Cooperación Transfronteiriza Río Miño (AECT Río Miño), cofinanciado ao 75% por fondos FEDER.

🔊 Pulsa para escoitar

O II Fórum do Río Miño Transfronteirizo celebrado en Tomiño supuxo o cumio do proceso participativo da elaboración da ‘Estratexia Río Miño Transfronteirizo 2030′, na que segundo se deu a coñecer esta mañá, participaron directamente preto de 500 persoas. A presidenta da Deputación de Pontevedra, Carmela Silva, e o deputado de Cooperación transfronteiriza, Uxío Benítez, presentes no acto, coincidiron a sinalar o positivo destes datos e a importancia que a poboación do territorio tivo como protagonista e principal beneficiaria desta iniciativa do proxecto Smart Minho, do que forman parte a Deputación de Pontevedra, o CIM Alto Minho, a Fundación Centro de Estudos Eurorrexionais (FCEER) e a AECT Río Miño.

Máis dun cento de persoas déronse cita neste segundo encontro, onde tiveron a oportunidade de coñecer e debater as primeiras conclusións do traballo de análise do territorio que comezou a finais de 2017. Os diferentes mecanismos postos en marcha, que incluíron cinco mesas sectoriais, unha enquisa online, dous fórums públicos e numerosas reunións con ata 13 concellos e câmaras municipais, permitiron realizar un traballo profundo e realista.

O director da FCEER e coordinador da elaboración da estratexia, Valerià Paül, enfatizou a importancia de contar cun documento guía coma este xa que “existen poucos territorios transfronteirizos en Europa e no mundo que teñan unha estratexia común, e que teñan claramente unha idea do que queren ser e facer. Ademais, os documentos estratéxicos normalmente están trazados a unha escala dos territorios marcados polos espazos de soberanía dos estados, e neste caso, rompemos con isto”. Tras un ano de elaboración da Estratexia, no que se realizaron máis de 45 entrevistas, Paül asegurou que “neste caso podemos dicir que hai unha vontade moi clara de deseñar proxectos reais e obxectivos, que sexan moi operativos, sendo o turismo un eixo estrutural”. Proba diso son as máis de 80 intervencións e proxectos deseñados durante estes meses, recollidos no Plan de Accións que acompaña ao documento guía.

A segunda ITI transfronteiriza de Europa

A presidenta da Deputación de Pontevedra, Carmela Silva, deu alabanza a este proxecto innovador que ten a poboación do territorio como protagonista e partícipe e sinalou que “no século XXI non podemos deixar de contar coa intelixencia da cidadanía neste tipo de proxectos”. Silva lembrou hai 2000 anos “este territorio era o centro da relación económica entre o Atlántico e o Mediterráneo e non a periferia, e que hoxe esta iniciativa da valor e recoñece a nosa posición central, o noso dinamismo e a nosa creatividade”.

O deputado de Cooperación Transfronteiriza e director da AECT Río Miño, Uxío Benítez, resaltou “grazas á Estratexia, por primeira vez temos unha visión do territorio como un espazo único” e anunciou que a AECT Río Miño, “con este documento na man que demostra que sabemos o que queremos e onde queremos chegar” reivindicará que “contamos coas condicións obxectivas para acometer no territorio proxectos piloto de cooperación transfronteiriza en todos e cada un dos concellos e cámaras e ademais, podemos converternos na segunda experiencia a nivel europeo de crear un Investimento Territorial Integrado transfronteirizo (ITI) que permita aplicar fondos europeos desde unha visión global do territorio”.